Nguyên tắc dịch thương hiệu nổi tiếng sang tiếng Trung

Question

Làm thế nào để nhận biết được thương hiệu của một số nhãn hàng, tên gọi hãng quốc tế đã được dịch sang tiếng Trung Quốc: 星巴克(Starbucks)、安克（Anker)、可口可乐(Cocacola)、百事(pepsi)…

  

 Dưới đây là một số quy tắc dịch thương hiệu nước ngoài sang tiếng Trung Quốc:

Thương hiệu là dấu hiệu giúp phân biệt sản phẩm này với các sản phẩm khác cùng loại. Tên thương hiệu không chỉ đơn giản là một cách gọi mà còn là bảo bối giúp doanh nghiệp đứng vững trên thị trường. Qua tên thương hiệu, có thể thấy rõ những phong tục xã hội, văn hóa dân tộc và tâm lý tiêu dùng ẩn chứa trong đó. Hiện nay, cạnh tranh thương hiệu trên thị trường nước ta ngày càng gay gắt.

Answer 1

Dựa trên tình hình của Trung Quốc, người tiêu dùng chịu ảnh hưởng sâu sắc từ văn hóa truyền thống, chẳng hạn như tư tưởng Nho gia về trung dung, tư tưởng Đạo gia về sự hòa hợp tự nhiên, và trải qua hàng nghìn năm phát triển, những tư tưởng này đã trở thành dấu ấn văn hóa của người Trung Quốc. Vậy, sự yêu thích thương hiệu nước ngoài của người dân có liên quan đến cách đặt tên thương hiệu không? Những yếu tố nào trong việc đặt tên sẽ ảnh hưởng đến sự công nhận của người dân đối với thương hiệu nước ngoài? Và việc đặt tên thương hiệu nước ngoài có ý nghĩa gì trong việc phát triển thương hiệu của doanh nghiệp trong nước?

Cách đặt tên thương hiệu nước ngoài bằng tiếng Trung

Dựa trên sự hiểu biết cơ bản về đặc điểm của tên thương hiệu nước ngoài bằng tiếng Trung, bây giờ chúng ta sẽ xem xét các phương pháp đặt tên bằng tiếng Trung của thương hiệu nước ngoài. Tôi đã chọn ra hàng chục thương hiệu nổi tiếng từ châu Âu, Mỹ và châu Á, và nhận thấy rằng phương pháp đặt tên của các thương hiệu nước ngoài bằng tiếng Trung có thể được chia thành bốn loại chính: phiên âm, dịch nghĩa, dịch văn hóa và không dịch.

1. Phiên âm

Thực tế, phương pháp phiên âm ở Trung Quốc là một phương pháp chuyển ngữ lâu đời và phổ biến. Từ thời kỳ Phật giáo truyền vào Trung Quốc, đã có nhiều thuật ngữ Phật giáo tiếng Phạn được phiên âm như “Phật”, “Già sa”, “Như Lai”, “Tu Di”,… Đặc biệt là pháp sư Huyền Trang, ông còn tổng kết ra một số quy tắc khi phiên dịch kinh Phật, gọi là “ngũ bất phiên luận”, trong đó “bất phiên” là chỉ phiên âm.

Phiên âm là dịch dựa trên âm thanh của ngôn ngữ gốc, dùng các ký tự Hán có âm tương tự để dịch. Ví dụ như “Orchily”, tên tiếng Trung là “Âu Thời Lực”. Mỗi chữ đều có ý nghĩa, “Âu” gợi nhớ đến phương Tây, “Thời” liên tưởng đến thời trang, xu hướng, “Lực” gợi nhớ đến sức sống, vẻ đẹp. Điều này cho thấy thương hiệu này giúp người tiêu dùng theo kịp xu hướng thời trang, làm cho trang phục trở nên phong cách hơn, những yếu tố này đều thể hiện tính chất của ngành nghề. Còn có nhiều ví dụ khác như: “Burberry” được dịch là “Ba Bảo Lợi”, “Coach” dịch là “Khấu Trì”, “Channel” dịch là “Hương Nại Nhi”,…

Cũng như “CocaCola”, tên gốc có nghĩa là “Coca”, nhưng tên tiếng Trung là “Khả Khẩu Khả Lạc”, vừa sử dụng âm gần giống của tên gốc, vừa khéo léo sử dụng sự phối âm của tiếng Trung, nghe có nhịp điệu, âm thanh rõ ràng, rất phù hợp để làm tên đồ uống cho thanh thiếu niên.

Nhiều thương hiệu nước ngoài sử dụng phương pháp phiên âm, đặc biệt là các thương hiệu xa xỉ phẩm từ các nước phương Tây xuất khẩu sang Trung Quốc hầu hết là tên của người sáng lập, và tôi cho rằng điều này bị ảnh hưởng bởi sự thức tỉnh ý thức nhân tính từ thời kỳ Phục hưng của phương Tây, nhằm tưởng nhớ và tôn vinh người sáng lập.

2. Dịch nghĩa

Dịch nghĩa là dịch dựa trên nội hàm của ngôn ngữ gốc. So với phiên âm, dịch nghĩa tôn trọng nhiều hơn giá trị văn hóa và thẩm mỹ của các quốc gia khác nhau. Thương hiệu mỹ phẩm chăm sóc da từ thực vật cao cấp của tập đoàn Estée Lauder mang tên “Origins” được dịch thành “Duyệt Mộc Chi Nguyên”, với ý nghĩa gốc là khởi nguồn, và kết hợp với triết lý “thiên nhiên là gốc, khoa học là chứng minh” của thương hiệu, tên tiếng Trung này nhấn mạnh thuộc tính sản phẩm từ thực vật tự nhiên, tạo liên tưởng an toàn và tự nhiên, đồng thời mang lại vẻ đẹp thanh tao dễ thu hút phụ nữ trẻ, phù hợp với thẩm mỹ của phụ nữ Trung Quốc. “LaRoche-Posay” là tên một thương hiệu dược mỹ phẩm của Pháp và cũng là tên của một suối nước nóng chuyên trị các vấn đề da nhạy cảm. “Lý Phù Tuyền” là một tên dịch hay vì nó còn thể hiện được thành phần và công dụng sản phẩm của thương hiệu.

Answer 2

3. Dịch văn hóa

Dịch văn hóa là nhằm đạt được sự kết hợp hoàn hảo giữa âm và nghĩa, người dịch tạo ra một từ hoặc cụm từ khác để thể hiện đầy đủ chức năng của sản phẩm. Ví dụ như thương hiệu mỹ phẩm của Mỹ “Revlon”, được dịch là “Lộ Hoa Nùng”, tên dịch này xuất phát từ câu thơ của Lý Bạch: “Vân tưởng y thường hoa tưởng dung, xuân phong phất hạm lộ hoa nùng”, mang ý nghĩa thơ mộng. Một số thương hiệu mỹ phẩm khác không đạt được sự nhất quán về âm nhưng mang ý nghĩa văn hóa của dân tộc, phù hợp với thẩm mỹ truyền thống, như “Shiseido” xuất phát từ câu “Chí tai khôn nguyên, vạn vật tư sinh” của Trung Quốc. Thương hiệu trang điểm chuyên nghiệp hàng đầu từ Pháp “MAKE UP FOREVER” từng sử dụng tên dịch rất cổ điển là “Phù Sinh Nhược Mộng”, xuất phát từ bài thơ “Xuân dạ yến tòng đệ đào hoa viên tự” của Lý Bạch: “Nhi phù sinh nhược mộng, vi hoan kỷ hà.” Phù sinh như mộng không chỉ truyền tải nội hàm sản phẩm mà còn nâng cao lên tầng thơ ca, thể hiện bề dày văn hóa và cảm giác về chất lượng.

4. Không dịch

Không dịch là không chuyển ngữ mà giữ nguyên tên gốc, bảo tồn từ vựng và âm nghĩa của thương hiệu. Những tên thương hiệu không dịch thường là sự kết hợp giữa các chữ cái hoặc chữ số, ví dụ như “3M”, “H&M”, “HTC”,… Những tên viết tắt này có hiệu quả quảng bá tốt hơn so với tên đầy đủ. Ngoài ra còn có SKII, IBM,… Tuy nhiên, các thương hiệu này cần tăng cường độ xuất hiện trong nhóm đối tượng mục tiêu để đạt hiệu quả tốt.

Tuy nhiên, việc dịch tên thương hiệu nước ngoài sang tiếng Trung cũng tồn tại một số vấn đề như mất cân đối về âm điệu, thiếu ngữ nghĩa, và hiện tượng Tây hóa quá mức, đôi khi gây nhầm lẫn cho khán giả, ảnh hưởng đến sự phát triển của thương hiệu. Vì vậy, việc dịch tên thương hiệu nước ngoài cần tuân theo một số quy tắc nhất định, tránh dịch bừa bãi. Sau đây, chúng ta cùng tìm hiểu về nguyên tắc dịch tên thương hiệu nước ngoài.

Nguyên tắc dịch tên thương hiệu nước ngoài

1. Ngắn gọn, chính xác

Thứ nhất, tên thương hiệu không nên quá dài, tên dài không chỉ khó đọc mà còn gây khó khăn trong việc quảng bá, làm tăng chi phí tiếp thị. Trong số các tên thương hiệu có ba âm tiết trở lên, ngoại trừ CocaCola đã quen thuộc, hiếm có thương hiệu nào thành công.

Thứ hai, mặc dù chữ Hán là ngôn ngữ có số lượng người sử dụng nhiều nhất trên thế giới, nhưng các ngôn ngữ thuộc hệ La-tinh với sự đơn giản, dễ viết đã trở thành lựa chọn hàng đầu khi đặt tên cho nhiều thương hiệu. Nếu sử dụng chữ Hán, tránh dùng các từ khó, không chỉ khó đọc mà còn gặp bất lợi trong việc tìm kiếm.

Thứ ba, âm phát ra phải rõ ràng, dễ đọc. Điều này không chỉ dễ nhớ mà còn tạo điều kiện cho việc lan truyền thông qua lời nói, thúc đẩy việc quảng bá.

2. Gợi ý chức năng

Tên thương hiệu tốt nhất nên thể hiện được một ý tưởng sáng tạo, thu hút khách hàng. Nắm bắt được bản chất và đặc điểm của sản phẩm để tạo ra sự liên tưởng cho người tiêu dùng. Có thể chọn một hình ảnh phù hợp để thể hiện một cảnh tượng nhất định, từ đó khơi gợi liên tưởng cảm xúc cho khách hàng, và sự liên tưởng này phải liên quan đến thuộc tính của sản phẩm.

3. Phù hợp với văn hóa

3. Văn hóa dịch thuật

Dịch thuật văn hóa nhằm đạt được sự kết hợp hoàn hảo giữa âm và nghĩa, người dịch tạo ra một từ hoặc cụm từ khác để thể hiện đầy đủ chức năng của sản phẩm. Ví dụ, thương hiệu mỹ phẩm của Mỹ “Revlon”, tên tiếng Trung của nó là “露华浓” (Lộ Hoa Nồng), xuất phát từ câu thơ của Lý Bạch: “Vân tưởng y thường hoa tưởng dung, Xuân phong phất hạm lộ hoa nồng” mang đậm ý thơ. Ngoài ra, có một số thương hiệu mỹ phẩm, mặc dù không đạt được sự đồng âm, nhưng ý nghĩa văn hóa lại xuất phát từ nội hàm dân tộc, phù hợp với quan niệm thẩm mỹ truyền thống của mọi người, chẳng hạn như thương hiệu Nhật Bản “资生堂” (Shiseido) xuất phát từ câu “Chí tai Khôn nguyên, vạn vật tư sinh” trong sách Kinh Dịch của Trung Quốc. Một thương hiệu trang điểm chuyên nghiệp cao cấp của Pháp “MAKE UP FOR EVER” từng sử dụng một tên dịch rất cổ điển - “浮生若梦” (Phù Sinh Nhược Mộng), xuất phát từ tác phẩm “Xuân Dạ Yến Tòng Đệ Đào Hoa Viên Tự” của Lý Bạch: “Nhân sinh như mộng, vi hoan kỷ hà?” (Cuộc đời như giấc mộng, được bao nhiêu niềm vui?). Tên gọi này không chỉ truyền tải nội hàm của sản phẩm mà còn nâng cao đến tầm ý thơ, làm nổi bật giá trị văn hóa và cảm giác cao cấp.

4. Không dịch

Không dịch có nghĩa là không chuyển ngữ, tiếp tục sử dụng tên gốc của thương hiệu, giữ lại từ vựng và âm nghĩa ban đầu của thương hiệu. Những tên thương hiệu không dịch thường được tạo thành từ hai hoặc nhiều chữ cái hoặc sự kết hợp giữa chữ cái và số. Ví dụ như “3M”, “H&M”, “HTC”, những tên viết tắt này có thể đạt được hiệu quả quảng cáo tốt hơn so với tên đầy đủ. Ngoài ra, còn có các thương hiệu như SK-II, IBM, nhưng những thương hiệu này cần tăng cường sự xuất hiện trong nhóm khách hàng mục tiêu để đạt được hiệu quả tốt.

Tuy nhiên, việc dịch tên thương hiệu nước ngoài cũng tồn tại các vấn đề như mất cân bằng âm thanh, thiếu hụt ngữ nghĩa và hiện tượng Tây hóa quá mức, đôi khi gây nhầm lẫn cho công chúng và ảnh hưởng nhất